Burn-out In De Top Nog Steeds Taboe

Een op de zeven werknemers heeft last van burn-outklachten. Men denkt dan vooral aan de werknemer die door de werkgever te veel overbelast wordt. Maar hoe zit het met de werkgever zelf? De ondernemers en bestuurders aan de top? Hebben zijn geen last van werkdruk? Het is antwoord is: ja. “Het probleem is: er is veel angst in de omgeving van de topman”, zegt Kees Cools. Hij is hoogleraar governance aan de Tilburg University en was jarenlang adviseur van topbestuurders. “Die angst heeft te maken met ‘hiërarchie’ en ‘taboe’”, aldus Cools.

Zwakte verbloemen

Werken aan de top is in zekere zin onveilig. Wie niet of slecht aan de eisen van een topfunctie kan voldoen valt onderweg naar de top af. En die weg is lang: doorgaans doet iemand er 20 tot 30 jaar over om zo ver te komen. Niet iets waar je luchthartig over doet. Zwakte tonen kan betekenen dat het harde werken om aan de top te komen voor niets is geweest. Dus dan liever de zwaktes verbloemen, verstand op oneindig en gewoon doorgaan. “Als bijvoorbeeld landen- of divisiebazen laten merken dat ze moeilijk tegen druk kunnen, krijgen ze meteen een stigma”, zegt Karel Vuursteen. Hij is oud-topman van Heineken en voormalig president-commissaris van AkzoNobel en TomTom. En dat blijkt in meerdere branches zo te werken.

Eenzaamheid

Zwakte tonen is not done, maar je moet je verhaal als topbestuurder tot ergens kwijt? Ook daarin loopt een topman vaak vast. Het is lastig om problemen die op dit niveau spelen te delen met anderen. Informatie toevertrouwen aan een vertrouweling die je kan ontslaan is niet erg veilig. Vrienden zitten meestal zelf niet in een dergelijke toppositie waardoor het soort problemen niet begrepen of herkend wordt. Bij dit werk met veel macht, geld en status komt daarom vaak ook een hoop eenzaamheid kijken.

Topsport

Een oplossing zou zijn om een professionele coach in te huren. “Maar dat is ongebruikelijk in het bedrijfsleven”, zegt hoogleraar Kees Cools. ”In het bedrijfsleven zijn overal trainingen en adviseurs voor, behalve voor het psychische welzijn van de top. Een ernstige tekortkoming”, vindt Cools “want bestuursvoorzitter zijn is topsport” Het verschil is dat ‘psychologische begeleiding’ in zijn functie wél geaccepteerd is.

Huidige generatie

Toch is de hoop dat de taboe op het naar buiten brengen van burn-out en stressklachten op den duur wel zal verdwijnen. De mensen die nu aan de top zitten zijn van een generatie waar psychische hulp vragen een teken van zwakte maar ook niet gewoon was. De huidige generatie bestuurders en topmensen in spe zijn al veel meer gewend aan mental coaches, ondernemerscoaches, therapeuten en psychologen. Laat dat een geruststelling zijn.